ဝိတ်တက်စေတဲ့အကြောင်းရင်းအချို့
လူတစ်ယောက်ရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ပိန်ခြင်း၊ ဝခြင်းသည် မျိုးရိုးအရ၊ ဇီဝဗေဒအရ အားဖြင့် ကွဲပြားမှုရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နေထိုင်မှုပုံစံ၊ ပတ်ဝန်းကျင်ပေါ်မူတည်ပြီးတော့လည်း ဝိတ်တက်တာမျိုးဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။ အဓိကက အသက်ရှင်နေထိုင်မှုပုံစံက ဘယ်လိုမျိုးလဲဆိုတာပေါ်မူတည်ပြီး ကျန်းမာစေတဲ့နည်းလမ်းနဲ့ ဝိတ်တက်တာမျိုးလား၊ မကျန်းမာစေဘဲ ဝိတ်တက်တာမျိုးလားဆိုတာလည်း ကွဲပြားပါသေးတယ်။ ဝိတ်မတက်ဘဲ ကျန်းမာရေးအရ ချူခြာနေတာလည်း မကောင်းသလို၊ ဝိတ်တက်ပြီး ကျန်းမာရေးနဲ့မညီညွတ်ရင်လည်း မကောင်းပါဘူး။ ဝိတ်တက်ရတဲ့အကြောင်းအရာတစ်ချို့ကိုဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
ပုံမှန် တစ်နေ့ကို ထမင်း ၃နပ်ကနေ ၅နပ်ထိ စားသင့်ပေမယ့် တစ်နပ်လောက် မစားဘဲနေလိုက်တာမျိုးက ဝိတ်တက်စေပါတယ်။ တကယ်ဆို အစားမစားဘဲနေခြင်းက ဝိတ်ကျစေတာမဟုတ်လားလို့မေးစရာရှိပါတယ်။ အဲဒါက မကျန်းမာစေတဲ့ရွေးချယ်မှုတခုဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၅ခုနစ်က လေ့လာချက်အရ The Journal of Nutritional Biochemistry မှာ ဖော်ပြထားချက်အရ
အစာစားချိန်မှာ မစားတော့ဘဲ ကျော်လိုက်ခြင်းက ပိုပြီးဆာလောင်ခြင်းကိုဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။ အဲဒီ့အခါ နောက်တစ်နပ်စာကို စားတဲ့အခါမှာ ဆာလွန်စွာနဲ့ အစားတွေပိုစားမိစေပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ဇီဝဗေဒဖြစ်စဉ်တွေကို ကမောက်ကမဖြစ်စေတဲ့အတွက် ဝမ်းဗိုက်အတွင်း အဆီစုဆောင်းမှုကို ပိုပြီးမြင့်တက်စေပါတယ်။ အတိုချုပ်ဆိုရသော် အစာစားချိန်ကျော်သွားပြီး မစားခြင်းက အဆီတွေတိုးပြီး စုဆောင်းဖြစ်စေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ပိုပြီးဝိတ်တက်စေနိုင်ပါတယ်။
အဲဒါကြောင့် ဝိတ်လည်းမတက်စေဘဲ ကျန်းမာစေတဲ့အစာစားနည်းပုံစံဖြစ်တဲ့ တစ်နေ့တာလုံး အစာစားချိန်မကျော်စေဘဲ အချိန်မှီစားပါ။ တခါတည်း အလွန်အကျွံ့စားတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ တခါစားရင် နည်းနည်းနဲ့ မကြာမကြာစားပေးပါ။ ရေများများသောက်ပေးပါ။
၂) အာဟာရပြည့်ဝတဲ့မနက်စာမစားခြင်း
မနက်စာက တစ်နေ့တာလုံးအတွက်အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ ထိုစကားကို ကျွန်တော်တို့ဘဝမှာ အခါပေါင်းများစွာကြားဖူးတယ်မဟုတ်လား။ အာဟာရပြည့်ဝတဲ့ မနက်စာက သင့်ရဲ့ဇီဝဗေဒဖြစ်စဉ်တွေကို ပုံမှန်ဖြစ်စေပါတယ်။ ခွန်အားပြည့်ဝစေပါတယ်။
မနက်စာကို အစေ့အဆံ၊ ကယ်လိုရီနည်းတဲ့အသီးဖျော်ရည် နဲ့ လတ်ဆတ်တဲ့အသီးတွေစားခြင်းက သင့်ရဲ့တစ်နေ့တာကို ခွန်အားဖြစ်စေပါတယ်။
၃) အိပ်စက်ချိန်များခြင်း သို့မဟုတ် နည်းခြင်း
အိပ်စက်ချိန်နည်းခြင်း ဒါမှမဟုတ် များခြင်းက ဝိတ်တက်စေပါတယ်။ သင့်ရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်တွေနှေးကွေးစေပါတယ်။
The National Sleep Foundation (NSF) က အသက်အလိုက်အိပ်စက်သင့်တဲ့အချိန်တွေကိုဖော်ပြပေးထားပါတယ်။
အသက် ၆ - ၁၃ နှစ် အရွယ် တစ်ညကို ၁၁နာရီအိပ်သင့်ပါတယ်။ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ် ၁၄နှစ် - ၁၇နှစ် (၈နာရီကနေ ၁၀နာရီထိ)၊ ၁၈နှစ်ကနေ ၂၅နှစ် (၇နာရီမှာ ၉နာရီထိ)၊ ၂၅နှစ် ၆၄နှစ် (၇နာရီမှ ၉နာရီထိ)၊ အသက် ၆၅နဲ့အထက် ၇နာရီကနေ ၈နာရီထိ အိပ်သင့်ပါတယ်။
၄) ကိုယ့်ရဲ့ ပေါင်ချိန်ကို မစစ်ဆေးခြင်း
သင်ဘယ်ရောက်နေမှန်းမသိရင် ဘယ်ကိုဆက်သွားရမလဲဆိုတာလဲသင်သိမှာမဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒီလိုပါပဲ သင်ဝိတ်တက်နေတာကို သင်မသိရင် ဝိတ်ချရကောင်းမှန်းလည်း သင်သိမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ဝိတ်တွေကျနေတာကို သင်မသိရင်လည်း သင့်ကျန်းမာရေးအခြေအနေကို သင်သိမှာမဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် သင့်ရဲ့ပေါင်ချိန်ကိုစစ်ဆေးထားသင့်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့မညီညွတ်ဘဲ နေထိုင်မှုပုံစံတွေကြောင့် ၊ အစားအစာတွေကြောင့် သင်ဝိတ်တက်နေတယ်ဆိုရင် သင်ဝိတ်ပြန်ထိန်းသင့်တာကိုသင်သိလာမှာပါ။
အဲဒီ့အတွက် တစ်ပတ်မှာ တစ်ကြိမ် ဒါမှမဟုတ် နှစ်ကြိမ်ခန့် ပေါင်ချိန်တာမျိုးလုပ်သင့်ပါတယ်။ အဲဒါက သင့်ကိုသင်သတိထားမိလာစေပါတယ်။ အဲဒါမှ သင့်ရဲ့ပြောင်းလဲသင့်တဲ့နေထိုင်မှုပုံစံကိုလည်း သင်သတိထားတတ်လာပါလိမ့်မယ်။
၅) ဘဝရဲ့နေထိုင်မှုပုံစံပြောင်းလဲခြင်း
အလုပ်အကိုင်အနေအထားပြောင်းလဲမှု၊ ကလေးရှိလာခြင်း၊ ငွေကြေးဆိုင်ရာပြောင်းလဲမှုစသဖြင့် ဘဝရဲ့ပုံစံပြောင်းလဲသွားတဲ့အခါမှာလည်း ဝိတ်အပြောင်းလဲဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အာဟာရဗေဒပညာရှင် Carolyn Brown က ဘဝရဲ့နေထိုင်မှုပုံစံပြောင်းလဲခြင်းက အကောင်းဘက်ကဖြစ်နိုင်သလို၊ စိတ်ဖိစီးမှု၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှု နဲ့ မသက်မသာခံစားရခြင်း၊ စားသောက်မှုပုံစံပြောင်းလဲခြင်းတွေဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ဦးနှောက်က စိန်ခေါ်မှုတွေကို ဘယ်လိုတုံ့ပြန်သလဲဆိုတဲ့ပေါ်မူတည်ပြီး စိတ်နဲ့ခန္ဓာကိုယ် ဆက်သွယ်နေပါတယ်။ အဲဒါက ဝိတ်တက်ဖို့အလားလာများပါတယ်။ ဥပမာ။ အလုပ်အသစ်မှာ စိတ်ဖိစီးမှုများလာတဲ့အတွက် အသင့်စားအစားအစာတွေကို အလွန်အကျွံ့စားမိနေတာမျိုး၊ အိပ်စက်ချိန်မပြည့်ဝတာမျိုး၊ မီးဖွားပြီး ကလေးကိုနို့တိုက်ရခြင်းကြောင့် မကြာခဏဆာလောင်နေတာမျိုး စသဖြင့်ပါ။
အဲဒီလို ဘဝရဲ့စိန်ခေါ်မှုပြောင်းလဲတွေကြုံရတဲ့အခါမှာ စိတ်ဖိစီးမှုကို ထိန်းချုပ်ပါ။ အကူအညီလိုအပ်ရင်တောင်းဖို့ ဝန်မလေးပါနဲ့၊ တရားထိုင်ပါ။ ယောဂကျင့်တာမျိုးလုပ်ပါ။
၆) အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာခြင်း
အသက်ရလာတဲ့အခါမှာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်တွေက နှေးကွေးလာပါတယ်။ သန်စွမ်းဖြတ်လတ်ပြီး ကျန်းမာတဲ့အချိန်ကျော်လွန်သွားတဲ့အခါမှာတော့ ဝိတ်ကိုထိန်းရတဲ့အချိန်ရောက်လာတတ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စားသောက်မှုပုံစံပြောင်းသွားတဲ့အခါ၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းတွေက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ဝိတ်ကိုပြောင်းလဲစေပါတယ်။
သင့်ရဲ့အသက်ရှင်နေထိုင်မှုပုံစံကို ရိုးသားမှုရှိဖို့လိုပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့မညီညွှတ်ဘူးထင်ရင် ချက်ချင်းပြင်ဆင်သင့်ပါတယ်။ ဖိအားများနေလား၊ အသင့်စားအစားအစာတွေချည်း စားမိနေတာလားစသဖြင့် ကိုယ့်ကိုကိုယ်အမှန်အတိုင်းသိမြင်လက်ခံပါ။ အဲဒါမှပြုပြင်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
၇) ကြွက်သားသန်စွမ်းမှုအားနည်းလာခြင်း
ကြွက်သားတွေက ငယ်ရွယ်စဉ်ကလို သန်စွမ်းမှုမရှိတော့တဲ့အခါမျိုးမှာ ဝိတ်တက်လာစေပါတယ်။ ဇီဝကမ္မပြောင်းလဲမှုနဲ့ အာဟာရပေါ်မူတည်ပြီး အသက်သုံးဆယ်ကျော်လာတဲ့အခါ ကျွန်တော်တို့ကြွက်သားတွေ လျော့ရဲလာပါတယ်။
အဲဒါကြောင့်ငယ်ရွယ်သန်စွမ်းတဲ့အချိန်ကျော်လွန်သွားတဲ့အခါ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရပြောင်းလဲမှုတွေလည်းဖြစ်လာစေပါတယ်။ အားအင်ကုန်ခမ်းခြင်း၊ ခုခံအားကုန်ခမ်းခြင်း၊ ကြွက်သားတွေလျော့ရဲလာခြင်း၊ ကြံ့ခိုင်မှုအားနည်းလာခြင်းတွေဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကျန်းမာစေတဲ့နည်းလမ်းတွေနဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံကို ပြောင်းလဲနေထိုင်သင့်ပါတယ်။
https://www.powerofpositivity.com/why-people-gain-weight-how-lose-weight/?fbclid=IwAR2XTBgr0KwvCggPDzX6Gc-WWu__Nk34Q6EcQkR3zzOMWeU1XJbg1O5TpB0