ဖရုံစေ့ရဲ့ ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးများ
ဖရုံစေ့က အရသာလည်းရှိသလို ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့အကျိုးကျေးဇူးတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဖရုံသီးက ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းသလို ဖရုံစေ့ကလည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ ကိုက်ညီစေတဲ့ဓာတ်တွေအများကြီးပါဝင်ပါတယ်။ omega 3 fatty acids ၊ antioxidants နဲ့ phytosterol ၊ vitamins B complex အုပ်စုဖြစ်တဲ့ thiamine, riboflavin, niacin, folate နဲ့ pantothenic acid စတဲ့ဓာတ်တွေပါဝင်တဲ့အပြင် မဂ္ဂနီဆီယမ်နဲ့ ပရိုတင်းဓာတ်တွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
၁) အာရုံကြောကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်စေခြင်း
ဖရုံစေ့က အာရုံကြောစနစ်လုပ်ဆောင်ချက်တွေအတွက် ကောင်းမွန်စေတဲ့ဓာတ်တွေပါဝင်ပါတယ်။ ဖရုံစေ့စားခြင်းကြောင့် ဦးနှောက်ထဲက စိတ်ဖိစီးမှုကို ပြေပျောက်စေတဲ့ အာရုံကြောဓာတုဓာတ်ပေါင်းတွေ(GABA) ထုတ်လွှတ်ပေးပါတယ်။ အာရုံကြောဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေနဲ့ အခြားသော စိတ်ကျန်းမာရေးအခြေအနေကိုလည်း ကောင်းမွန်စေနိုင်ပါတယ်။
၂) ဆီးကြိတ်ကျန်းမာရေး အတွက် ကောင်းမွန်စေခြင်း
ဖရုံစေ့မှာ အမျိုးသားတွေအတွက် ကောင်းမွန်စေတဲ့သဘာဝဓာတ်တွေပါဝင်ပါတယ်။ ဇင့်ဓာတ်မြင့်မားစွာပါဝင်မှုကြောင့် ဆီးကြိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဆီးကြိတ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ရောဂါတွေ prostatic hyperplasia ရောဂါကို ကုသရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ ဖရုံစေ့မှာ DHEA (Di hydro epi-androstenedione) ဓာတ်လည်း ပါဝင်မှုကြောင့် ဆီးကြိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုအန္တရာယ်ကို လျော့ကျစေပါတယ်။
၃) ဆီးချိုရောဂါ ကာကွယ်ဖို့ အထောက်အကူဖြစ်ခြင်း
oxidative stress တွေကျဆင်းမှုကြောင့် ဆီးချိုရောဂါဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပြီး အင်ဆူလင်ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်ပါတယ်။ ပရိုတင်းဓာတ်တွေကို လွယ်ကူစွာခြေဖျက်နိုင်တာကြောင့် သွေးထဲက သကြားဓာတ်ကို ထိန်းပေးနိုင်ပါတယ်။ diabetic nephropathy ရောဂါ(ဆီးချိုရောဂါကြောင့် ကျောက်ကပ်ထိခိုက်မိခြင်း) ဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ ကွန်ပေါင်းတွေပါဝင်ပါတယ်။
၄) သွေးဆုံးပြီးချိန်အမျိုးသမီးများအတွက် ကောင်းမွန်စေခြင်း
ဖရုံစေ့မှာ phytoestrogen ဆိုတဲ့ဓာတ်ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်မှုကြောင့် သွေးဆုံးပြီးချိန်မှာ အမျိုးသမီးများခံစားရတတ်တဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သက်သာစေပါတယ်။ ဥပမာ။ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ ရုတ်တရက်အပူကြီးခြင်း၊ ကြွက်တက်ခြင်း။
၅) နှလုံးရောဂါကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ခြင်း
အမျှင်ဓာတ်နဲ့ ကျန်းမာစေတဲ့အဆီဓာတ်တွေ ပါဝင်မှုကြောင့် နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းမွန်စေပါတယ်။ မကောင်းတဲ့ကိုလက်စထရောဓာတ်တွေကို လျော့ကျစေဖို့ ကူညီပေးနိုင်တဲ့ monounsaturated fatty acids ပါဝင်ပါတယ်။ သွေးလွှတ်ကြောဆိုင်ရာရောဂါတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ မဂ္ဂနီဆီယမ်ကြောင့် ရုတ်တရက်လေဖြတ်ခြင်း၊ နှလုံးရှော့ဖြစ်ခြင်းတွေကို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ သွေးဖိအားကို ထိန်းပေးနိုင်ပါတယ်။
၆) အိပ်ပျော်စေခြင်း
Serotonin ဆိုတဲ့ဓာတ်ကြောင့် သဘာဝအိပ်ဆေးဖြစ်ပါတယ်။ အမိုင်နိုအက်ဆစ်က ထိုဓာတ်အဖြစ် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ပြောင်းလဲပေးလိုက်တဲ့အတွက် အိပ်ပျော်စေပါတယ်။ အိပ်ရာမဝင်မီ ဖရုံစေ့စားခြင်းက အိပ်စက်မှုလွယ်ကူစေပါတယ်။
၇) ရောင်ရမ်းခြင်းကို လျော့ကျစေခြင်း
ရောင်ရမ်းမှုတွေကို လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။ အဆစ်အမြစ်ရောင်ခြင်းကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ သင့်ရဲ့အဆစ်အမြစ်ကို ဖရုံစေ့ရဲ့အဆီသုတ်လိမ်းပေးခြင်းဖြင့် အဆစ်အမြစ်ရောင်ရမ်းခြင်း သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
၈) ခုခံအားစနစ်တိုးစေခြင်း
antioxidants နဲ့ phytochemicals တွေပါဝင်မှုကြောင့် ခုခံအားစနစ်ကို တိုးစေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် သာမာန်အဖျားအနာ အအေးမိ၊ တုတ်ကွေး ၊ မောပန်းခြင်းနဲ့ အခြားရောဂါတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
၉) သံဓာတ်ပါဝင်ခြင်း
ဖရုံစေ့ ၃၀ ဂရမ်စားသုံးခြင်းက သင်လိုအပ်နေတဲ့ သံဓာတ် တစ်နေ့တာပမာဏရဲ့ ၂၀ နဲ့ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကြား ရရှိစေပါတယ်။ သံဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်းက သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်။
၁၀) ဗီတာမင်အီးပါဝင်ခြင်း
ဗီတာမင်အီး ကြွယ်ဝမှုကြောင့် ဖရုံစေ့ ၁၀၀ဂရမ်မှာ ၂၃၇ရာခိုင်နှုန်းပမာဏ ရရှိနိုင်ပါတယ်။ အန္တရာယ်ဖြစ်စေတဲ့ free radicals တွေမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဗီတာမင်အီးက အရေပြားအတွက်၊ မျက်လုံးအတွက် စသည်ဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အကျိုးများစေပါတယ်။
အချို့လူတွေမှာတော့ ဖရုံစေ့နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဓာတ်မတည့်မှုမျိုးရှိကောင်းရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တော်တော်များများတော့ စားသုံးရတာအဆင်ပြေပြီး ကျန်းမာရေးအတွက် အမှန်တကယ်အကျိုးများစေတဲ့ အစားအစာတစ်ခုပါပဲနော်။ #BAWA101
ဖရုံစေ့က အာရုံကြောစနစ်လုပ်ဆောင်ချက်တွေအတွက် ကောင်းမွန်စေတဲ့ဓာတ်တွေပါဝင်ပါတယ်။ ဖရုံစေ့စားခြင်းကြောင့် ဦးနှောက်ထဲက စိတ်ဖိစီးမှုကို ပြေပျောက်စေတဲ့ အာရုံကြောဓာတုဓာတ်ပေါင်းတွေ(GABA) ထုတ်လွှတ်ပေးပါတယ်။ အာရုံကြောဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေနဲ့ အခြားသော စိတ်ကျန်းမာရေးအခြေအနေကိုလည်း ကောင်းမွန်စေနိုင်ပါတယ်။
၂) ဆီးကြိတ်ကျန်းမာရေး အတွက် ကောင်းမွန်စေခြင်း
ဖရုံစေ့မှာ အမျိုးသားတွေအတွက် ကောင်းမွန်စေတဲ့သဘာဝဓာတ်တွေပါဝင်ပါတယ်။ ဇင့်ဓာတ်မြင့်မားစွာပါဝင်မှုကြောင့် ဆီးကြိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဆီးကြိတ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ရောဂါတွေ prostatic hyperplasia ရောဂါကို ကုသရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ ဖရုံစေ့မှာ DHEA (Di hydro epi-androstenedione) ဓာတ်လည်း ပါဝင်မှုကြောင့် ဆီးကြိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုအန္တရာယ်ကို လျော့ကျစေပါတယ်။
၃) ဆီးချိုရောဂါ ကာကွယ်ဖို့ အထောက်အကူဖြစ်ခြင်း
oxidative stress တွေကျဆင်းမှုကြောင့် ဆီးချိုရောဂါဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပြီး အင်ဆူလင်ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်ပါတယ်။ ပရိုတင်းဓာတ်တွေကို လွယ်ကူစွာခြေဖျက်နိုင်တာကြောင့် သွေးထဲက သကြားဓာတ်ကို ထိန်းပေးနိုင်ပါတယ်။ diabetic nephropathy ရောဂါ(ဆီးချိုရောဂါကြောင့် ကျောက်ကပ်ထိခိုက်မိခြင်း) ဖြစ်ပွားခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ ကွန်ပေါင်းတွေပါဝင်ပါတယ်။
၄) သွေးဆုံးပြီးချိန်အမျိုးသမီးများအတွက် ကောင်းမွန်စေခြင်း
ဖရုံစေ့မှာ phytoestrogen ဆိုတဲ့ဓာတ်ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်မှုကြောင့် သွေးဆုံးပြီးချိန်မှာ အမျိုးသမီးများခံစားရတတ်တဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သက်သာစေပါတယ်။ ဥပမာ။ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ ရုတ်တရက်အပူကြီးခြင်း၊ ကြွက်တက်ခြင်း။
၅) နှလုံးရောဂါကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ခြင်း
အမျှင်ဓာတ်နဲ့ ကျန်းမာစေတဲ့အဆီဓာတ်တွေ ပါဝင်မှုကြောင့် နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းမွန်စေပါတယ်။ မကောင်းတဲ့ကိုလက်စထရောဓာတ်တွေကို လျော့ကျစေဖို့ ကူညီပေးနိုင်တဲ့ monounsaturated fatty acids ပါဝင်ပါတယ်။ သွေးလွှတ်ကြောဆိုင်ရာရောဂါတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ မဂ္ဂနီဆီယမ်ကြောင့် ရုတ်တရက်လေဖြတ်ခြင်း၊ နှလုံးရှော့ဖြစ်ခြင်းတွေကို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ သွေးဖိအားကို ထိန်းပေးနိုင်ပါတယ်။
၆) အိပ်ပျော်စေခြင်း
Serotonin ဆိုတဲ့ဓာတ်ကြောင့် သဘာဝအိပ်ဆေးဖြစ်ပါတယ်။ အမိုင်နိုအက်ဆစ်က ထိုဓာတ်အဖြစ် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ပြောင်းလဲပေးလိုက်တဲ့အတွက် အိပ်ပျော်စေပါတယ်။ အိပ်ရာမဝင်မီ ဖရုံစေ့စားခြင်းက အိပ်စက်မှုလွယ်ကူစေပါတယ်။
၇) ရောင်ရမ်းခြင်းကို လျော့ကျစေခြင်း
ရောင်ရမ်းမှုတွေကို လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။ အဆစ်အမြစ်ရောင်ခြင်းကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ သင့်ရဲ့အဆစ်အမြစ်ကို ဖရုံစေ့ရဲ့အဆီသုတ်လိမ်းပေးခြင်းဖြင့် အဆစ်အမြစ်ရောင်ရမ်းခြင်း သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
၈) ခုခံအားစနစ်တိုးစေခြင်း
antioxidants နဲ့ phytochemicals တွေပါဝင်မှုကြောင့် ခုခံအားစနစ်ကို တိုးစေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် သာမာန်အဖျားအနာ အအေးမိ၊ တုတ်ကွေး ၊ မောပန်းခြင်းနဲ့ အခြားရောဂါတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
၉) သံဓာတ်ပါဝင်ခြင်း
ဖရုံစေ့ ၃၀ ဂရမ်စားသုံးခြင်းက သင်လိုအပ်နေတဲ့ သံဓာတ် တစ်နေ့တာပမာဏရဲ့ ၂၀ နဲ့ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းကြား ရရှိစေပါတယ်။ သံဓာတ်ချို့တဲ့ခြင်းက သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်။
၁၀) ဗီတာမင်အီးပါဝင်ခြင်း
ဗီတာမင်အီး ကြွယ်ဝမှုကြောင့် ဖရုံစေ့ ၁၀၀ဂရမ်မှာ ၂၃၇ရာခိုင်နှုန်းပမာဏ ရရှိနိုင်ပါတယ်။ အန္တရာယ်ဖြစ်စေတဲ့ free radicals တွေမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဗီတာမင်အီးက အရေပြားအတွက်၊ မျက်လုံးအတွက် စသည်ဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အကျိုးများစေပါတယ်။
အချို့လူတွေမှာတော့ ဖရုံစေ့နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဓာတ်မတည့်မှုမျိုးရှိကောင်းရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တော်တော်များများတော့ စားသုံးရတာအဆင်ပြေပြီး ကျန်းမာရေးအတွက် အမှန်တကယ်အကျိုးများစေတဲ့ အစားအစာတစ်ခုပါပဲနော်။ #BAWA101
